10 taken van de casemanager

In ons geval hebben we pas kennis gemaakt met de casemanager toen we bijna een jaar verder waren sinds de eerste signalen. Er is destijds niemand geweest die ons eerder heeft gewezen op de rol van de casemanager en de ondersteuning die je daarvan kunt verwachten. Omdat ik zelf heel onderzoekend ben, veel zelf heb uitgezocht, overal overzichten van maakte en tijdig acties ‘inplande’, leek het bij ons ook niet zo nodig. Wat mij betreft was dat een misvatting.

Het doel van casemanagement is het bieden van een vast aanspreekpunt in de wirwar aan dementiezorg die beschikbaar is. Casemanagement bij dementie wordt in Nederland standaard vanuit de basisverzekering aangeboden. De meerwaarde van de casemanager kan zijn, dat er langdurig veel zorgen uit handen worden genomen. Dit kan letterlijk zo zijn, maar ook figuurlijk en dat laatste was waar ik in ons geval veel aan zou hebben gehad. De zorg in Nederland is erop gericht, dat je als patiënt of mantelzorger zelf aangeeft hoeveel steun je nodig hebt. Wat mij betreft is dat een lastig uitgangspunt, want hoe weet je wat je niet weet? Omdat ik zelf veel initiatief toonde, niet ging afwachten maar zelf alles actief oppakte, nam onze casemanager achteraf bezien soms een wat afwachtende rol in.

Voornaamste taken van de casemanager

Daarom zet ik hieronder de 10 voornaamste taken van de casemanager op een rij. Het kan een houvast zijn in het opstellen van afspraken tussen patiënt of mantelzorger en de casemanager dementie.

1. het eerste aanspreekpunt zijn voor cliënt en mantelzorgers. Dit houdt bijna letterlijk in dat je al je vragen met de casemanager zou moeten kunnen bespreken;
2. Opstellen van het zorgplan. Hierin staat de zorgdiagnostiek die aansluit op het ziektebeeld. Dit zorgplan is het uitgangspunt van de ondersteuning die je krijgt, vraag hier dus ook gericht naar;
3. “Bemoeizorg” bieden. Mooi woord. Erg nodig ook bij mensen met dementie, want zij zijn zelf niet geheel in staat om de daadwerkelijke hulpvraag in te schatten. Bemoeizorg is erop gericht om mensen die hulp mijden desondanks toe te leiden naar de juiste zorg;
4. Psycho-educatie, het bieden van voorlichting, informatie en advies over de ziekte aan de patiënt en hun naasten;
5. Bemiddelen in het gebruik van diensten en activiteiten van zorg- en welzijnsorganisaties in de dementiezorg. Denk dan aan thuiszorg, huishoudelijke ondersteuning, dagbesteding, vrijwillige ondersteuning zoals een wandelmaatje, logeerhuizen, maar ook in hulpmiddelen;
6. Coördineren van mantelzorg (dit heb ik dus helemaal zelf gedaan);
7. Behouden van samenhang tussen alle hulp, dus zorgen voor het stroomlijnen tussen de anamnese, zorgdiagnose, planning, uitvoering, monitoring en evaluatie;
8. Ondersteunen in familiegesprekken over de gevolgen van de ziekte en de impact op relaties;
9. Begeleiding bij het opstellen van wilsverklaringen en het regelen van wettelijke vertegenwoordiging;
10. Bij permanente opname zorgen voor een goede zorgoverdracht tot en met het eerste multidisciplinaire overleg in de andere woonomgeving en actieve betrokkenheid bij het opstellen van het zorgleefplan en omgangsadvisering aan de nieuwe zorgverleners. Dit laatste is ook iets wat ik volledig zelf heb geregeld.

Op dementie.nl kun je meer informatie vinden over casemanagement bij dementie. Hier komen ook casemanagers aan het woord om je een idee te geven wat hun rol is. Ook kun je hier de Zorgstandaard Dementie vinden, met daarin alle kwaliteitseisen aan casemanagement dementie. Deze standaard is ondertekend door alle zorgverzekeraars in Nederland. Mocht je twijfelen aan de ervaring of aanpak van je casemanager, dan kun je aan de hand van deze standaard hierover met je casemanager of zelfs de zorgverzekeraar in gesprek gaan.